Kiến thức bệnh học
Cách phòng ngừa ung thư đại tràng cho người trẻ
Nội dung chính
Ung thư đại tràng thường ít dấu hiệu nhận biết, lại dễ nhầm lẫn với các bệnh lý đường tiêu hóa khác nên người bệnh hay chủ quan. Đến khi bệnh tình trở nặng, họ mới đi khám và điều trị. Lúc này, tỷ lệ sống đã giảm hơn nhiều. Điều đáng ngại là ung thư đại tràng ngày càng trẻ hóa. Vậy có cách nào phòng ngừa căn bệnh này hay không?
Cách phòng ngừa ung thư đại tràng cho người trẻ
Ung thư đại tràng là bệnh như thế nào?
Ung thư đại tràng là bệnh mà các tế bào trong đại tràng đột biến, tăng sinh bất thường. Ở giai đoạn đầu, triệu chứng của nó khá nghèo nàn, lại dễ nhầm lẫn với các bệnh đại tràng khác, chẳng hạn như rối loạn đại tiện, đi ngoài phân có lẫn máu, đau bụng, đầy hơi, người mệt mỏi… Bởi vậy mà người bệnh thường chủ quan, không thăm khám và phát hiện sớm, làm giảm tỷ lệ sống.
Theo tổ chức Ghi nhận ung thư toàn cầu (Globocan), vào năm 2018, ung thư đại trực tràng là một trong các loại ung thư có tỷ lệ mắc và tử vong cao nhất thế giới. Mỗi năm, khoảng 1,8 triệu người mắc mới và hơn 800 nghìn người tử vong.
Tại Việt Nam, ung thư đại tràng cũng xếp thứ 5 về mức độ phổ biến theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới WHO. Trung bình mỗi năm, ở Việt Nam sẽ có 15.000 ca mắc mới.
Điều đáng ngại là ung thư đại tràng ngày càng có xu hướng trẻ hóa. Theo thống kê của Liên hiệp Anh và 19 nước châu Âu, từ 2005, số ca mắc ung thư đại trực tràng ở độ tuổi 40-50 tăng 1,4% mỗi năm. Đến giai đoạn 2008-2016, tỷ lệ mắc ung thư đại tràng ở độ tuổi 20-39 đã tăng 7,4%. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này?
Vì sao ung thư đại tràng ngày càng gia tăng và trẻ hóa?
Giới trẻ có nguy cơ cao mắc ung thư đại tràng chủ yếu do lối sống sinh hoạt và chế độ ăn uống không lành mạnh. Họ ăn nhiều thức ăn nhanh, thịt đỏ, thực phẩm nhiều dầu mỡ, ít chất xơ, lại lười vận động, lạm dụng chất kích thích như rượu bia, thuốc lá…
Giới trẻ thường ăn nhiều đồ ăn nhanh, lại ít vận động, dễ mắc ung thư đại tràng
Bên cạnh đó, giới trẻ còn chủ quan, ngại đi thăm khám. Nếu có vấn đề gì, họ thường ra nhà thuốc tự mua thuốc về uống. Một số loại thuốc như kháng sinh có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn, vô tình làm chết lợi khuẩn đường ruột. Tình trạng mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột sẽ xuất hiện. Về lâu dài, tình trạng này dẫn đến bệnh viêm đại tràng mãn tính, ung thư đại tràng.
Khi xuất hiện dấu hiệu ban đầu của ung thư đại tràng, vì tâm lý ngại ngùng nên người trẻ hay bỏ qua, không đi thăm khám sớm. Đến khi tế bào ung thư lan rộng, triệu chứng nghiêm trọng, họ mới đến bệnh viện điều trị. Lúc này, tỷ lệ sống đã giảm hơn rất nhiều. Do đó, tốt nhất ngay từ đầu, giới trẻ nên áp dụng biện pháp phòng ngừa căn bệnh này.
Cách phòng ngừa ung thư đại tràng cho người trẻ
Bác sĩ, tiến sĩ Bill Dahut, giám đốc khoa học của Hiệp hội Ung thư Mỹ chia sẻ bí quyết giúp phòng ngừa ung thư đại tràng cho người trẻ bao gồm:
Ăn ít thịt đỏ
Theo Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế, thịt đỏ nằm trong nhóm thực phẩm “có thể gây ung thư” cho con người. Đây là bằng chứng cho thấy nó làm tăng nguy cơ phát triển ung thư đại trực tràng. Các nghiên cứu mới đây còn chỉ ra rằng, nó liên quan đến bệnh ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt.
Vì vậy, chuyên gia khuyến nghị mọi người hạn chế tiêu thụ thịt đỏ, lựa chọn các loại protein khác như cá, thịt gia cầm và đậu.
Hạn chế thịt đỏ để giảm nguy cơ ung thư đại tràng
Ăn ít đồ ngọt
Đồ ngọt là nguyên nhân thường gặp gây béo phì. Mà tình trạng này lại làm tăng nguy cơ mắc ung thư. Thông qua nghiên cứu năm 2022, các nhà khoa học nhận thấy rằng, người uống nhiều nước ngọt có tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng cao hơn. Vì vậy, bạn nên xây dựng chế độ ăn ít đồ ngọt để giảm nguy cơ phát triển khối u đại tràng.
Ăn nhiều chất xơ
Chất xơ đem lại nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe, chẳng hạn như tốt cho đường ruột, tim mạch, hỗ trợ điều chỉnh lượng đường trong máu và giảm táo bón. Nó cũng giảm nguy cơ phát triển ung thư ruột kết.
Theo nghiên cứu năm 2018, chất xơ đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa ung thư đại trực tràng, cải thiện nhu động ruột. Nó còn giúp giảm sản xuất yếu tố gây ung thư được tạo ra trong quá trình tiêu hóa.
Vì vậy, bạn nên bổ sung chất xơ vào chế độ ăn uống. Các loại trái cây, thực phẩm lên men, rau xanh, ngũ cốc, omega-3, cây họ đậu, nấm, rong biển… đều tốt cho hệ vi sinh đường ruột, thúc đẩy sự đa dạng và nuôi dưỡng lợi khuẩn, từ đó giúp ngăn ngừa ung thư.
Chất xơ có nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe
Uống ít rượu hơn
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, rượu làm tăng nguy cơ phát triển một số loại ung thư, bao gồm miệng, cổ họng, đại tràng, trực tràng, gan và ung thư vú.
Theo Viện Ung thư Quốc gia, ngay cả khi giới trẻ chỉ uống lượng rượu vừa phải, nguy cơ ung thư đại trực tràng cũng đã tăng lên. Bởi lẽ trong cơ thể, chất cồn này được chuyển hóa acetaldehyde – một chất độc hại. Nó phá hủy DNA của tế bào, khiến chúng mất kiểm soát và tăng sinh quá mức.
Ngoài những cách trên, giới trẻ nên duy trì lối sống sinh hoạt khoa học, cụ thể:
- Duy trì tập thể dục thể thao mỗi ngày.
- Không hút thuốc lá, tránh xa khói thuốc.
- Ngủ đủ giấc, đảm bảo chất lượng giấc ngủ tốt.
- Giữ tinh thần thoải mái, hạn chế căng thẳng, stress.
Đến đây, hy vọng các bạn đã biết cách phòng ngừa ung thư đại tràng cho giới trẻ. Căn bệnh này ít triệu chứng ở giai đoạn đầu, lại dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Vì vậy, tốt nhất bạn nên phòng ngừa nó ngay từ sớm. Nếu thấy xuất hiện dấu hiệu nghi ngờ, bạn nên đi thăm khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
XEM THÊM:
